Pobierz bezpłatny e-book
Kontynent Kobiet
Czym jest dziennik mikcji?

Czym jest dziennik mikcji?

Dzienniczka mikcji to narzędzie, z którego najczęściej korzystają fizjoterapeuci uroginekologiczni, ale jego wykonanie może zlecić również lekarz ginekolog, urolog czy inny specjalista.

 

W trakcie diagnostyki i leczenia nietrzymania moczu o różnym podłożu możesz spotkać się z prośbą przeprowadzenia dzienniczka mikcji. Jest to narzędzie, z którego najczęściej korzystają fizjoterapeuci uroginekologiczni, ale jego wykonanie może zlecić również lekarz ginekolog, urolog czy inny specjalista. Dzienniczek mikcji to nic innego jak bilans płynów przyjmowanych i wydalanych z moczem w ciągu jednej doby, który przeprowadzić możemy z powodzeniem w warunkach domowych, najlepiej przez minimum 2-3 kolejne dni. W dzienniczku należy ująć zarówno dzienne jak i noce spożywanie płynów, a także mikcje. Informacje zawarte w dzienniczku mogą pomóc zarówno w ocenie samego problemu z pęcherzem jak i w monitorowaniu postępów w leczeniu. Dają również szerszy obraz tego, jaka jest objętość i częstość oddawania moczu, uświadamia o ilość spożywanych płynów oraz co dzieje się między mikcjami (np. czy występowały epizody nietrzymania moczu, parć naglących i w jakiej sytuacji miały miejsce). Dzienniczek mikcji czarno na białym pokazuje, jak funkcjonuje Twój pęcherz moczowy. W zależności od specjalisty wygląd dzienniczka może się minimalnie różnić. Najczęściej jednak jest tabelą zawierającą przejrzyste rubryki odpowiadające wymienionym powyżej danym.

Zobacz/pobierz przykładowy Dzienniczek Mikcji

Jak przygotować się do przeprowadzenia dzienniczka mikcji?

Możesz skorzystać z poniższych wskazówek, by odpowiednio przygotować się do przeprowadzenia dzienniczka mikcji, a następnie zabrać go ze sobą już na pierwszą wizytę do specjalisty. Zapiski możesz prowadzić również w dedykowanej aplikacji SeniControl, która jest mobilnym, elektronicznym dzienniczkiem mikcji, lub z papierowej wersji dzienniczka mikcji.

 

Przygotuj 2 pojemniki z miarką/podziałką o pojemności 500-700 ml. Jeden z nich będzie służył do odmierzania ilości płynów, które zamierzasz spożywać (wody, herbaty, kawy, zupy czy innych). Drugi natomiast zostaw w łazience, będziesz go potrzebować w trakcie mikcji. Podczas wizyty w toalecie oddawaj mocz do pojemnika, by móc przeprowadzić pomiar. 

Jeśli miewasz obecnie epizody gubienia moczu oraz korzystasz z wkładek urologicznych lub innych produktów chłonnych, przygotuj również wagę kuchenną, oraz nieużywany (suchy) wyrób, z którego korzystasz Zważ go na przed użyciem oraz po wystąpieniu nietrzymania moczu lub parcia naglącego mokrego. Wagę produktu możesz wpisać w dzienniczku w uwagach lub w specjalnie dedykowanej rubryce jeśli taka jest przewidziana. Zaleca się, by podczas przeprowadzania dzienniczka mikcji używać cały czas takiego samego wyrobu, aby uniknąć niepotrzebnych pomyłek przy pomiarach. 

Zaplanuj dni przeprowadzenia badania tak, by dzienniczek był wykonany w komfortowych dla Ciebie warunkach, a pomiary były możliwe do przeprowadzenia. Jeśli masz wolne weekendy najlepiej, by był to piątek (np. od popołudnia czy wieczoru), sobota i niedziela oraz dwie dzielące te dni noce. Minimum to dwa pełne dni i jedna noc pomiędzy. 

Rekomendacje w różnorodnej literaturze podają, aby w trakcie przeprowadzania dzienniczka mikcji zrezygnować z picia alkoholu, dużej ilości kawy czy napojów typu energy-drink, które mają istotny wpływ na funkcjonowanie pęcherza moczowego. W praktyce jednak wielu terapeutów sugeruje, by podczas pierwszego badania funkcjonować normalnie i zachować swoje dotychczasowe nawyki. W dalszej części terapii można ponowić wykonanie dzienniczka, aby porównać pracę pęcherza moczowego przed i po wprowadzeniu terapii i modyfikacji nawyków toaletowych.

Jak przeprowadzić dzienniczek mikcji?

Każdorazowo kiedy przyjmujesz płyny lub korzystasz z toalety, od razu zapisuj w dzienniczku swoje obserwacje, by uniknąć pominięcia zapisu czy pomyłki. Używaj wcześniej przygotowanych pojemników z podziałką. Ujmij w dzienniczku również pitne jogurty czy kefiry, a także rzadkie zupy. Za przyjęte płyny uważamy również owoce o dużej zawartości wody jak arbuzy czy melony. Wpisz wówczas wagę takiego produktu. Podaj godzinę, ilość oraz rodzaj spożytego płynu, a także wszystkie dodatkowe informacje, które wydają Ci się ważne (ból czy pieczenie przy oddawaniu moczu, trudności w rozpoczęciu mikcji, mikcja przerywana, krzywy strumień moczu, uczucie niepełnego wypróżnienia po oddaniu moczu etc.) Każda z nich może okazać się istotna dla procesu terapeutycznego. Na szczególną uwagę w dzienniczku zasługują również incydenty parcia naglącego, czyli sytuacje kiedy czujesz nagłą i nieodpartą potrzebę skorzystania z toalety. Więcej na temat parć naglących [link do artykułów]. Warto zaznaczyć również intensywność parcia. Można wykorzystać skalę krzyżykową, gdzie X oznacza słabo odczuwalne parcie, XX mówi nam o silnym parciu, a XXX oznacza bardzo silne parcie. Najczęściej możemy spotkać się z miejscem na zaznaczenie tego objawu w uwagach. Parcia naglące dodatkowo często dzielone są na suche i mokre. O parciu na sucho mówimy wtedy, kiedy odczuwamy parcie na pęcherz moczowy, ale nie doszło do wycieku, bielizna pozostaje sucha, a wkładka nie zmienia swojej wagi. Parcie na mokro natomiast występuje wtedy, kiedy poczujesz wyciek, zauważysz, że bielizna jest wilgotna czy mokra. Pamiętaj, że występowanie parć może być spowodowane przez produkty, które podrażniają pęcherz takie jak kawa, alkohol czy napoje typu energy-drink. 

Jeśli nie korzystasz z wyrobów chłonnych, wielkość wycieku może być również zaznaczona w subiektywnej skali jak przy parciach naglących tj. krzyżykowej czy kropelkowej, gdzie jeden krzyżyk oznacza kilka kropel moczu, dwa krzyżyki uczucie wilgotności a trzy krzyżyki uczucie mokrości na bieliźnie, wkładce urologicznej czy innym wyrobie chłonnym. Zaznacz w dzienniczku, w jakiej sytuacji doszło do wycieku (np. podczas ćwiczeń, podczas kichnięcia a może mocz wyciekał samoistnie nawet w spoczynku).

Sytuacje szczególne

Nie zaleca się dokonywania obserwacji w dzienniczku mikcji zarówno w trakcie miesiączki jak i tuż przed nią. Wykonanie dzienniczka w ciąży skonsultuj z lekarzem lub fizjoterapeutą uroginekologicznym. Pomiary w trakcie trwania ciąży mogą być zaburzone z uwagi na znaczny ucisk powiększającej się macicy na pęcherz moczowy, a także na skutek zmian hormonalnych.

Jak interpretować dzienniczek mikcji?

Interpretacja Twoich obserwacji zawsze powinna być pozostawiona specjaliście. Możesz jednak zwrócić uwagę na następujące zagadnienia:

  • Czy wypiłaś wystarczającą ilość płynów w ciągu doby? Powinno być to około 33 ml na każdy kilogram masy ciała. Jeśli w danym dniu miałaś intensywny wysiłek fizyczny lub pogoda sprzyjała nadmiernemu poceniu, powinnaś tę ilość dodatkowo zwiększyć. Dla osoby ważącej około 60 kg będzie to blisko 2 litry płynów. 
  • Jakie płyny przeważają w Twoim dzienniczku? Czy piłaś więcej wody, czy kawy/soków? Czy nadmierna ilość moczu nie była spowodowana piciem bardzo dużej ilości ziół mających działanie moczopędne?
  • Jakie były objętości Twoich mikcji? Optymalna ilość jednorazowego oddawania moczu to około 250-350ml. Przy ilości 200 ml moczu w pęcherzu możesz już odczuwać pierwsze sygnały chęci skorzystania z toalety. Warto wówczas jeszcze chwilę odroczyć wizytę i dać możliwość zgromadzenia większej ilości moczu w pęcherzu. Ilości znacznie powyżej lub znacznie poniżej 250 ml będą konieczne do konsultacji ze specjalistą. Jeśli często widzisz objętości powyżej 500-550 ml może to oznaczać, że zbyt długo odwlekasz wizytę w toalecie i doprowadzasz do nadmiernego gromadzenia moczu w pęcherzu. Jeśli objętości są poniżej 150 ml, być może pijesz za mało płynów, korzystasz z toalety na zapas, lub jeśli faktycznie przy tej ilości moczu w pęcherzu odczuwać konieczność oddania moczu, komunikacja między pęcherzem a centralnym układem nerwowym jest zaburzona. Optymalna ilość produkowanego w ciągu doby moczu to 2-2,5 L. 
  • Jak często korzystasz z toalety danego dnia? Optymalna ilość wizyt przy poprawnie funkcjonującym pęcherzu moczowym to 6-8x na dobę w odstępach 3-4 godzinnych. Jeśli mikcji jest dużo więcej, może to świadczyć przykładowo o nadreaktywności mięśnia wypieracza pęcherza moczowego.
  • Czy wstawałaś w nocy do toalety więcej niż raz? Jeśli tak być może przyjmować zbyt dużo płynów przed snem, lub piłaś wieczorem alkohol czy inne produkty podrażniające pęcherz moczowy. Jaka jest relacja między objętością mikcji dziennych i mikcji nocnych? Mikcje nocne nie powinny przekraczać 20% objętości sumy mikcji dziennych. Przykładowo jeśli w ciągu dnia oddałaś łącznie 1800 ml moczy, to objętość nocnej mikcji nie powinna przekroczyć około 360 ml. 
  • Jaka jest korelacja między ilością płynów przyjętych a wydalonych z moczem? Powinno być to +/- 500ml. Jeśli w dzienniczku widzimy ilość płynów przyjętych 2,5 L w wydalonego moczu dużo poniżej 2 litrów. Może to świadczyć o zaleganiu moczu w pęcherzu moczowym. Jest to informacja skłaniająca nas do pogłębiania diagnostyki u urologa (np. przeprowadzenie badania urodynamicznego). Zaleganie moczu w pęcherzu może wynikać również z obniżenia pęcherza moczowego (cystocele). 
  • W dzienniczku odnotowałaś epizody NTM? Jeśli tak, rozważ jak najszybszą konsultację ze specjalistą. Każdy niekontrolowany wyciek moczu powinien budzić Twoje zainteresowanie i nie jest uważany za sytuację normalną. 

Przeprowadzenie przez Ciebie skrupulatnie i wiarygodnie dzienniczka mikcji pozwoli skutecznie zaplanować proces terapeutyczny i dobrać najodpowiedniejsze dla Ciebie sposoby i metody pracy (ćwiczenia, trening behawioralny, terapia manualna, korekta nawyków żywieniowych etc). Zaangażowanie zaowocuje szybszymi efektami i powrotem do zdrowia.

Ta strona korzysta z plików cookie

Korzystamy z danych lub plików cookies w Twojej przeglądarce, w celu personalizacji i poprawy wygody korzystania z naszej strony, analizy aktywności na stronie co pomaga wspierać nasze działania marketingowe i sprzedażowe, wyświetlania spersonalizowanych reklam w oparciu o informacje na temat Twoich zainteresowań (obejmujące Twoją aktywność na naszej stronie lub w innych witrynach) oraz Twojej lokalizacji. Poniżej możesz zmienić ustawienia przeglądarki, by blokować niektóre lub wszystkie pliki cookie.

Zapisz wybór Zatwierdź wszystko